هنوز نیمساعت به غروب آفتاب مانده که وارد امیریه۹ میشوم. نشانی خانهای را که بهدنبالش آمدهام، با پردهای که روی دیوار آن نصب شده بهراحتی مییابم؛ «نماز جماعت هر شب در این مکان برگزار میشود». آری؛ این همان خانه است که بهگفته اهالی تا زمان پایان ساخت مسجد حضرت زینب (س) قرار است جور مسجد را بکشد.
وارد خانه میشوم. صاحبخانه و همسرش درحال آمادهکردن مقدمات نماز هستند. شستن استکان و نعلبکیها که تمام شد، صاحبخانه بخاری گوشه خانه را روشن میکند تا هوا گرم شود. حالا دیگر هوا تاریک شده است.
صدای اذان از بلندگوی نصبشده در داخل حیاط خانه به گوش میرسد. همزمان تعدادی از اهالی برای اقامه نماز وارد منزل میشوند. بیشتر نمازگزاران همسایههای اطراف و نزدیک محله هستند. این مکان که از چندماه قبل تبدیل به نمازخانه شده، متعلق به «مهدی کارکن» یکی از ساکنان محله امیریه است.
نجاریان، یکی از نمازگزاران محله، با اشارهبه کمبود مسجد در محله امیریه گفت: باوجود افزایش جمعیت ساکن محله امیریه، هنوز تعداد مساجد این محله کم است و ساکنان برای انجام امور دینی و مراسم مذهبی با مشکلات بسیاری روبهرو هستند.
برای جبران بخشی از این کمبود با پیگیری اهالی ازطریق شهرداری، اجازه برگزاری نماز جماعت در پارک ستایش صادر شد. شهرداری نیز با اهدای فرش، بلندگو، قرآن و کتب ادعیه در برپایی این مراسم به کمک اهالی آمد و از ابتدای خرداد سال جاری، اقامه نماز جماعت در پارک ستایش را شروع کردیم.
این مراسم با استقبال خوب اهالی و رهگذران روبهرو شد و هر روز بر جمعیت نمازگزار افزوده شد. درکنار اقامه نماز جماعت، مراسم دعاخوانی، قرآنخوانی و مولودیخوانی نیز برگزار میشد و خانوادهها نیز از این موضوع خیلی خوشحال بودند.
نجاریان در ادامه با اشارهبه فرارسیدن فصل سرما گفت: با اینکه چندماهی بود نماز جماعت با استقبال خوب اهالی در پارک ستایش اقامه میشد و حتی نماز عید فطر نیز با شکوه و صلابت خاصی همانجا برگزار شد، با سردشدن هوا امکان اقامه نماز جماعت در فضای باز وجود نداشت و نمازگزاران و افراد مسنی که از لحاظ جسمی توانایی کمتری داشتند، برای اقامه نماز با مشکل روبهرو شدند.
بهاینترتیب کمکم تعداد نمازگزاران کاهش پیدا کرد. برای برطرفکردن این مشکل، تلاشکردیم محل نماز جماعت را بپوشانیم، اما بهدلیل هزینه زیاد و موانع قانونی، موفق به انجام این کار نشدیم. درهمین زمان که همگی از پیداکردن راه چاره ناامید شده بودیم، یکی از اهالی اعلام کرد که خانهاش را تا زمانیکه مسجد محله ساخته شود، بهصورت موقت دراختیار نمازگزاران محله قرار میدهد.
نریمانی، یکی دیگر از نمازگزاران با اشارهبه هزینههای ماهیانه اقامه نماز جماعت میگوید: منزلی که دراختیار نمازگزاران قرار گرفته است، بین ۷۰ تا ۸۰ مترمربع مساحت دارد. برای اجاره چنین منزلی در همین محله، ماهیانه باید بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزارتومان هزینه شود. بهعلت سردی هوا یک ساعت قبلاز شروع نماز جماعت، دو بخاری را باید روشنکرد.
بعداز اقامه نماز هم نیمساعتی صرف سخنرانی و روضهخوانی میشود که در این مدت دوسهساعته بخاری، اجاق گاز و چندلامپ مورد استفاده قرار میگیرد. اگر این هزینه مصرفی را نیز ماهیانه ۱۰۰ هزار تومان حساب کنیم، با یک حساب سرانگشتی حدود ۷۰۰ هزارتومان هزینه برگزاری همین نماز جماعت خواهد شد. باتوجهبه اینکه صاحب منزل درآمد و ثروت چندانی ندارد، با این مبلغ میتواند بسیاری از مشکلات مالی خودش را حل کند، اما او این کار را نکرده و ثواب این کار را به پولش ترجیح داده است.
موسوی با اشارهبه تاثیر برگزاری نماز جماعت در افزایش همبستگی و آشنایی اهالی با یکدیگر گفت: باتوجهبه تازهساز بودن محله، اهالی شناخت و آشنایی چندانی با یکدیگر ندارند؛ حتی همسایههای ساکن یک مجموعه آپارتمانی بهندرت با یکدیگر ارتباط دارند.
آنها معمولا صبح زود سر کار میروند و شب دوباره به خانه برمیگردند؛ به همین دلیل کمتر ارتباط کلامی و رفتوآمد بینشان برقرار میشود. اما از زمانیکه مراسم نماز جماعت در این منزل برگزار میشود، هر شب ۳۰ تا ۴۰ نفر از اهالی، برای اقامه نماز جماعت به این مکان میآیند و برای اولین بار در همین نماز جماعت با همدیگر آشنا شده و حالا روابط خوبی میانشان شکل گرفته است.
اگر یکی از آنها احتیاج به کمک داشته باشد، بقیه با جان و دل کمکش خواهند کرد. همین ارتباطها احساس تعلق به محله را افزایش داده است. اهالی حالا به اتفاقات و کمبودهای محله حساسیت بیشتری پیدا کردهاند. حتی از شهردار دعوت کردند که در یک جلسه پرسش و پاسخ، در همین خانه حاضر شود و به سوالات اهالی پاسخ دهد؛ البته هنوز این اتفاق رخ نداده و ما از شهردار میخواهیم به درخواست ما پاسخ مثبت دهد.
حجتالاسلام خانمحمدی، امام جماعت مسجد درحال ساخت حضرت زینب (س) با اشارهبه این موضوع که امام جماعتی این مسجد را خودش انتخاب کرده است، میگوید: چندسالی است که بهعنوان امام جماعت در مساجد مختلف مشهد مشغول هستم.
چندی پیش ازطرف سازمان تبلیغات اسلامی اعلام کردند دو مسجد احتیاج به امام جماعت دارند؛ یکی از مساجد در داخل شهر با امکانات خوب است؛ مسجد دیگر نیز هنوز ساخته نشده و نماز در یک منزل مسکونی در همسایگی آن اقامه میشود.
وقتی شرایط این مسجد را شنیدم، با اقامه نماز جماعت در آن موافقت کردم. حالا نیز از انتخابم راضیام و از همان ابتدای ورود، برنامههای خودم را شروع کردم. با اینکه فضا و امکانات کافی در این مکان وجود ندارد، برنامههای مختلف مذهبی مانند ذکر احکام، پاسخگویی به سوالات شرعی، قرآنخوانی، تفسیر و دعاهای مختلف را هر هفته اجرا میکنیم که اگر امکانات بیشتری دراختیار ما قرار دهند، میتوانیم فعالیت خود را نیز افزایش دهیم. خانمحمدی همچنین از خیّران خواست با کمکهای خود به روند ساخت مسجد سرعت دهند.
مهدی کارکن، صاحب منزلی که حالا نمازخانه شده است، با نشاندادن کودکان ششهفتساله حاضر در مجلس میگوید: خدا را شکر که منزلی داشتم تا دراختیار نمازگزاران قرار دهم. من به این خادمی افتخار میکنم و برای این کار هم هیچ انتظاری ندارم؛ اجر آن را خدا میدهد.
متاسفانه دراثر تبلیغات دشمن و آلوده شدن جامعه، نسل جوان امروز از اعتقادات محکمی برخوردار نیست؛ این موضوع نشان میدهد که ما باید تربیت نسل جوان را از دوران کودکی شروع کنیم. به همین دلیل از زمانی که در این خانه نماز اقامه میشود، بیشتر کارهای مکبری، چایدادن، پهنکردن جانماز، خواندن دعای فرج و... را بهعهده کودکان گذاشتیم.
آنها نیز بهخوبی از پس این کار برآمدند و علاقه خاصی به نماز و دین پیدا کردهاند و با تربیت دینی آشنا و همراه شدهاند. بهنظر من، این تنها روش صحیح برای تربیت دینی نسل جوان آینده است و تربیت صحیح همین کودکان خردسال امروز که جوانان نسل فردا هستند، برایم کافی است.
* این گزارش پنج شنبه، ۹ دی ۹۵ در شماره ۱۷۳ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.